Akıllı Telefon Alırken Hangi Özelliklere Bakmalısınız?

Herkese selamlar. Bu yazımızda sizlerle hayatımızın her yerinde yer alan ve hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştıran, olmazsa olmaz diyebileceğimiz akıllı telefon alırken nasıl bir yol izlemeliyiz ve nelere dikkat etmeliyiz konuları üzerinde fazla detaya inmeden ve teknik verilerle sizi boğmadan bilgilendirmeye çalışacağım.

1. EKRAN

Bir akıllı telefonda ilk bakmamız gereken argümanlardan biri ekrandır.

İlk olarak ekran boyutu inç ölçüsü üzerinden değerlendirilir; inç değeri büyüdükçe ekran boyutu da büyür. Günümüzde üretilen telefonların çok büyük çoğunluğu 6 inç ve üzeridir.

Kimimiz büyük ekranlı telefonlar severken, kimimiz ise taşınabilirliği kolay olsun diye küçük telefonları tercih ederiz. Yani burada tercih tamamen sizin zevkinize kalmış.

Ekran teknolojisine geldiğimizde, çoğunlukla OLED, AMOLED ve LCD ekran teknolojileri kullanılır.

Burada en kalitelisi, amiral gemilerinde de çoğunlukla rastladığımız OLED ekranlardır. Daha sonra kalite olarak AMOLED, en son da LCD ekranlar gelir.

Ancak bu ekran teknolojileri kendi içinde kalite konusunda değişiklik gösterebilir. Örneğin, Samsung Galaxy A35 cihazındaki AMOLED ekran ile Samsung Galaxy S24 cihazındaki AMOLED ekran aynı kalitede değildir; S24 cihazı doğal olarak daha kaliteli bir AMOLED ekrana sahiptir.

Ancak Samsung Galaxy A35 cihazı, kendi seviyesindeki LCD ekranlı cihazlardan çok daha kaliteli bir ekrana sahiptir. Verdiğim örneğin anlaşıldığını düşünerek ekran teknolojisi konusunu geçiyorum.

Ekran konusunda bir diğer önemli argüman yenileme hızıdır.

Bu konu ekranın akıcılığı konusunda en önemli etmenlerden biridir. Akıllı telefonlarda 60 Hz standart olarak kullanılırken, 90 Hz, 120 Hz ve 144 Hz yenileme hızları da kullanılabilir. Yenileme hızı arttıkça akıcılık da artar.

Telefon alırken, bütçeniz seviyesindeki telefonları karşılaştırırken yenileme hızına bakmadan geçmeyin.

Ekran çözünürlüğü konusu da önemlidir. Ancak genellikle Full HD+ çözünürlük kullanılır ve oldukça yeterli bir çözünürlüktür.

Bunun yanı sıra bazı otoritelerden alınan HDR, HDR10, HDR10+, Dolby Vision gibi sertifikalar alınabilir. Bunlar da ekran kalitesini artıran ve seyir zevkini yükselten özelliklerdir. İçerik tüketmeyi sevenler için bu özellikler önemlidir.

Ekran parlaklığı konusu da üzerinde durulması gereken bir konudur.

Nit değeri üzerinden parlaklık ölçüsü belirlenir. Güneş altında rahatça ekranı görebilmek için en az 1000 nit parlaklık değerinde bir telefon tercih edilebilir.

Tabii ki daha yüksek ya da düşük parlaklık değerlerine sahip telefon almak size kalmış. Dışarıda çok kullanan biri değilseniz daha düşük parlaklık değerine sahip telefon alabilirsiniz.

Diğer taraftan, tam tersi güneş altında çok kullanıyorsanız daha yüksek parlaklıklara çıkabilirsiniz.

2. BATARYA

Pil konusu akıllı telefonlarda en önemli konulardan biridir. Aynı zamanda en müzdarip olduğumuz konulardandır.

Batarya kapasitesi mAh ile değeri ile belirlenir. Genellikle 5000 mAh bataryalar kullanılırken, bundan daha yüksek ve düşük pil kapasiteleri de kullanılabilir. Akıllı telefon dünyasında pil kapasitesi konusu adeta bir çıkmazdadır.

Kapasiteyi arttırınca pil ömrü uzar ancak çok ağır telefonlar ortaya çıkar; düşük kapasitelerde cihaz hafifler ve incelir ama pil ömrü düşer. Bu çıkmaz durumunu markalar hızlı şarj ile çözmeye çalışırlar ve nitekim başarılı da olduklarını görüyoruz.

Samsung ve Apple hızlı şarj konusunda ilerlemeyi tercih etmeyip 25 ve 45 W aralığında dolaşırken, Xiaomi, Huawei, Oppo gibi Çin markaları 90, 120 hatta 240 W dolaylarına kadar çıkmışlardır.

Burada dikkat etmemiz gereken, bana sorarsanız eğer bütçemiz seviyesindeki hızlı şarjı en fazla sunan cihazı tercih edebiliriz. Çünkü şarjımızın kısa sürede dolması bazen hayat kurtarabiliyor.

Tabii bir de kablosuz şarj konusu var; 30, 50 W gibi ölçülerde olan ancak henüz amiral gemisi ve üst seviye cihazlarda bulunan bir özelliktir.

3. KAMERA

Kamera konusunda teknik detaya inmeden şunu söyleyeyim: megapiksel değeri, kullanılan sensör veya kullanılan lens tek başına bir şey ifade etmez; bunlar ve diğer argümanlar hepsi bir bütündür.

Telefon alırken kameraya çok önem veriyorsak, ya cihazı mağazaya gidip kamerasına bakmak ya da cihazı kamera konusunda inceleyen teknoloji editörlerinin düşüncelerini okumak ve varsa inceleme videolarına bakmak sağlıklı olacaktır.

Burada sizi teknik detaylara boğmak istemiyorum.

4. DONANIM

Donanım deyince akla hiç şüphesiz işlemci gelmektedir. İşlemci, bir akıllı telefonun beynidir ve oyun oynamaktan fotoğraf ve video çekmeye ve genel kullanıma kadar her şeyde başrol oynar.

Akıllı telefon alırken ne amaçla aldığımızı netleştirdikten sonra bütçemize göre en iyi işlemciyi, tabii önceliklerimizden sonra seçmek doğru olacaktır. Burada bazı işlemciler pil tüketimi ve ısınma konusunda sorunlu olabiliyor; bir telefonu almaya karar vermeden önce kendini kanıtlamış bir işlemci tercih etmemiz iyi olacaktır.

Alacağımız cihazın kullanıcı yorumlarına ve editörlerin düşüncelerine bakabiliriz.

5. DEPOLAMA

Akıllı telefonlarda iki çeşit depolama birimi vardır: birincisi RAM, diğeri ise ROM’dur. RAM, en genel tanımıyla uygulamaların daha rahat ve performanslı çalışmasını ve arka planda beklerken daha akıcı geçişlere hizmet eden hafızadır.

Günümüzde cihazlar genellikle 4, 8, 12, 16 GB RAM seçenekleri ile satılır; benim fikrim ise bu günün şartlarında en az 8 GB tercih etmemizdir.

Eğer cihazı yoğun kullanacaksak ve oyun oynamaya meyilimiz varsa 12 GB de tercih edebiliriz.

ROM depolamaya gelecek olursak, cihaza yüklediğimiz müzik, resim, video, oyun gibi verilerimizin depolandığı yerdir. 128, 256, 512 GB gibi çeşitleri vardır.

Bana soracak olursanız, uzun süreli bir cihaz almayı düşünüyorsak ve uzun yıllar depolama sorunu yaşamayalım diyorsak, en az 256 GB tercih etmemiz iyi olur.

Ben telefonuma pek bir şey yüklemiyorum dersek de 128 GB de tercih edebiliriz. Yine karar sizin.

6. TASARIM

Tasarım konusunda arka kapaktan başlayalım. Orta, üst seviyelerde ve amiral gemilerinde çoğunlukla cam malzeme kullanılır.

Giriş seviyesi cihazlarda ise çoğunlukla plastik malzeme kullanılır. Tabii ki cam malzeme daha kaliteli ve premium hissettirir. Çerçeve konusuna gelecek olursak, amiral gemilerinde çoğunlukla metal çerçeve kullanılır.

Son yıllarda Samsung ve Apple gibi markaların en tepe cihazlarında titanyum malzeme kullanılmaya başlandı. Bu durum, daha sağlam ve bir ölçüde daha hafif cihazların ortaya çıkmasını sağladı.

Giriş ve orta seviye cihazlara geldiğimizde ise çok büyük ölçüde plastik malzeme çerçeveler kullanılır.

… istisnalar kaideyi bozmaz diyerek akıllı telefonlarda fiyat yükseldikçe malzeme kalitesi de o ölçüde artar. Alacağımız cihazı test etme imkanımız yoksa, kalınlığını, enini, boyunu elimizdeki herhangi bir cihazın en, boy, kalınlık verileri ile karşılaştırıp o şekilde bir fikir elde edebiliriz.

Ancak mağazaya giderek elimize alıp cihazın bize uygun olup olmadığını test etmek en iyisi olacaktır.

7. YAZILIM ve GÜNCELLEME

Yazılım konusunda genel bakacak olursak, iki büyük işletim sistemi vardır: Android ve iOS.

Bu iki işletim sisteminin hem genel olarak hem de biz görme engelliler için artıları ve eksileri vardır; bu konu başka bir yazımızın konusu.

Ancak iOS güncelleme konusunda Android’den daha iyi durumda ve cihazlarına en az 5 yıl güncelleme veriyor.

Bu Apple cihazlarını daha cazip kılabiliyor. Ancak özellikle son iki yıldır Google’ın yaptığı çalışmalarla Android tarafındaki markalar da 4 yıl, 5 yıl ve Samsung’un son amiral gemisi cihazları olan S24 serisine 7 yıl güncelleme sözü vermesiyle Android de güncelleme konusunda Apple’ı yakalamış hatta geçmiş gibi görünüyor.

Bu güncelleme sözleri henüz amiral gemisi cihazlara veriliyor olsa da, zamanla üst ve orta seviye cihazlara da verilmeye başlanacağını düşünüyorum. Samsung’u bu konuda tebrik ediyorum çünkü giriş seviye cihazlarına bile en az 4 yıl güncelleme sözü veriyor ve diğer markaların da bunu yapacağını umuyorum.

Yazılım konusunda erişilebilirliğe gelecek olursak, bazı kişisel sorunları bir tarafa koyarsak, genel olarak Apple, Samsung, Xiaomi gibi bildiğimiz markaların yazılımları oldukça erişilebilir bir durumdadır.

Ama yine de bir cihaz alacağımız zaman çevremizde kullanan varsa erişilebilirlik konusunda bilgi alabiliriz.

Güncelleme konusunda ise güncel ve güncelleme alacak cihazları tercih etmemiz doğru olandır. Çıktığı tarihten bu güne iki yıl geçmiş cihazları kesinlikle tavsiye etmiyorum.

Bir yıl önce çıkan cihazlarda ise fiyata ve güncelleme sözü olup olmadığına bakıp değerlendirilebilir.

8. BAĞLANTI

Alacağımız cihazın bağlantı özellikleri, Wi-Fi, NFC, Bluetooth, henüz ülkemizde olmasa da 5G teknolojileri olması ve güncel olmaları önemlidir.

Alacağımız cihaz için:

• Wi-Fi: En az Wi-Fi 5 olması gerekir ve Wi-Fi 5 öncesi teknolojiler çok eskide kaldığını bilmemiz gerekir. Eğer Wi-Fi 6 varsa çok daha iyi olur. Merak edecekler için söyleyeyim, en güncel Wi-Fi 7 sürümüdür.
• Bluetooth: Versiyonuna gelecek olursak, en az 5.1 versiyonu olsa güzel olur. Günümüzde ise en güncel versiyon 5.4’tür. Bağlayacağımız Bluetooth kulaklıklarımızı ve akıllı saatlerimizi daha verimli ve kaliteli kullanabilmemiz için Bluetooth önem arz eder.
• Mobil Bağlantı: Cihazların çoğu 5G teknolojisi ile üretilir. Lakin ülkemizde henüz kullanamadığımız için 4.5G de alacağımız cihaz için yeterli olacaktır. En günceli olsun derseniz 5G isterseniz de tercih size kalmış.
• NFC: Teknolojisi, temassız ödemeler yapmamıza, akıllı kartımızı telefonumuzdan basmamıza yarayan bir özelliktir. Pandemiyle birlikte daha çok hayatımıza giren NFC çoğunlukla piyasadaki cihazlarda mevcut. Kullanıyorsanız telefon alırken bu özellik var mı diye dikkat edelim. Eğer kullanmam derseniz de alacağınız cihazda var olması şart değil.
• Kızılötesi Sensör: Telefonumuzun televizyon, klima gibi cihazlarda kumanda işlevi yapmasını sağlar.

9. GENEL BİLGİLER

Bu başlıkta ilk olarak biz görme engelliler için en önemli konulardan olan hoparlör ile başlayalım. Benim tavsiyem kesinlikle çift hoparlörlü cihaz almamızdır.

Mono yani tek hoparlörlü telefonları değil, stereo yani iki hoparlörlü telefonları tercih edelim. Bu özellik, neredeyse giriş seviyesine kadar düşen bizim için en güzel ve önemli özelliklerden biridir.

Hatta eğer alacağımız cihazda Dolby Atmos sertifikası olursa hoparlörün daha kaliteli olmasını sağlayabilir.

Toza ve suya dayanıklılık konusu ise IP sertifikaları ile belirtilir.

IP’den sonra ilk gelen rakam toza, ikinci rakam ise suya dayanıklılığı ifade eder.

Günümüzde en yüksek IP sertifikası IP68 seviyesindedir. En üst seviye dayanıklılık üst ve amiral gemisi cihazlarda çoğunlukla olur. Telefon alırken bu sertifikaya önem verip vermemek kişisel karardır.

Benim tavsiyem, en az IP54 seviyesi olursa iyi olur.

Konum yani GPS konusu ise telefonun özelliklerine bakarken hangi uydulara bağlandığını görebiliriz.

Bu konuda da çoğunlukla fiyat yükseldikçe GPS kalitesi artar.

Son olarak, alacağımız cihazın kutu içeriğine bakmamız önemlidir. Zira Samsung, Apple başta olmak üzere birçok marka şarj adaptörünü kutu içeriğinden kaldırdı.

Yani telefonun yanında bir de şarj adaptörüne ücret ödeyebiliriz. Bunun yanı sıra kutu içeriğinden şarj adaptörünü kaldırmayan, hatta bir de telefon için kılıf ve ekranda fabrika çıkışlı ekran koruyucu koyan Xiaomi gibi markalar da vardır.

Yazımı burada noktalarken şunu söylemek isterim: Unutmayın, en iyi telefon sizin sahip olup memnun olduğunuz telefondur.

Saygı ve sevgilerimle…

Emre Tontuş